روزی را تصور کنید که به قصد انجام یک کار معمول، اتومبیل خود را روشن می‌کنید. پس از چند دقیقه حرکت، به ناگهان متوجه می‌شوید که دود سفید اگزوز قسمت عقب اتومبیل شما را پر کرده است. مشاهده این صحنه برای هر راننده‌ای اضطراب و دلهره ایجاد می‌کند. البته نباید همیشه نگران این موضوع باشید، چرا که علت علت خروج دود سفید از اگزوز همیشه ایراد فنی نیست.

در مطلب امروز از دیجیاتو، به تحلیل موضوع دود سفید اگزوز خواهیم پرداخت. عوامل بروز دود سفید اگزوز هنگام گاز دادن با دود سفید اگزوز اول صبح متفاوت هستند. همچنین راهکارهایی را برای رفع دود سفید اگزوز به شما خواهیم گفت. باید یادآور شویم که درصورت بروز نقص فنی و خروج دود سفیدرنگ از خودرو، امکان تعمیر آن در منزل وجود ندارد و باید هرچه سریع‌تر به نزدیک‌ترین تعمیرکار معتبر مراجعه کنید.

چرا دود سفید از اگزوز خودرو خارج می‌شود؟

دود سفید خروجی از اگزوز خودرو، نشانه حضور بخار آب است. بخار آب یکی از فرآورده‌های جانبی سوختن بنزین در موتورهای درون‌سوز است که درصورت سرد بودن بیش از حد هوا، به صورت دودی سفیدرنگ از اگزوز خودرو خارج می‌شود. پس دود سفید اگزوز اول صبح ناشی از سرمای شدید هوا است که بخار آب را به رنگ سفید در می‌آورد. بااین‌حال خروج دود سفید در سایر فصول نشانه‌ای بروز مشکل در پیشرانه است.

آب (مایع خنک‌کننده) و روغن، دو روانکار مهم در موتورهای درون‌سوز هستند. روغن روانکاری قطعات درونی پیشرانه را بر عهده دارد، درحالی‌که آب باید موتور را خنک نگه دارد. فرآیند خنک‌سازی موتور با آب، از طریق جریان یافتن آن در اطراف محفظه پیشرانه رخ می‌دهد. پس آب به هیچ عنوان نباید وارد محفظه پیشرانه شود. درصورتی‌که آب وارد موتور شود، دود سفیدی از اگزوز اتومبیل شما خارج خواهد شد.

یکی دیگر از دلایل خروج دود سفید از اگزوز خودرو، روغن‌سوزی گیربکس است. همچنین اگر سیستم سوخت‌رسانی اتومبیل دچار مشکل شود، دود خاکستری روشن از اگزوز خودرو خارج خواهد شد که این مورد را نیز می‌توان در دسته دود سفید قرار داد. بااین‌حال همچنان بزرگ‌ترین علت خروج دود سفید از اگزوز خودرو، آب‌سوزی پیشرانه است.

دلایل ایجاد دود سفید در شرایط مختلف

دود سفید اگزوز اول صبح و روزهای سرد

خروج دود سفید از اگزوز هنگام روشن‌کردن خودرو در یک صبح سرد، موضوع کاملاً طبیعی و رایج است. این اتفاق به هیچ عنوان نگران‌کننده نیست. اگر چند دقیقه به پیشرانه فرصت گرم شدن را بدهید، این دود سفید به آرامی محو خواهد شد. علت بروز دود سفید اگزوز اول صبح، اختلاف دمای زیاد بین پیشرانه خودرو و محیط اطراف است. به دلیل این اختلاف دما، قطرات آب در مسیر محفظه احتراق موتور ایجاد می‌شوند که پس از تبخیر به وسیله دود خروجی، به‌صورت بخاری سفیدرنگ از محفظه اگزوز خارج می‌شوند.

ورود مایع خنک‌کننده به محفظه احتراق

رایج‌ترین دلیل خروج دود سفید از اگزوز خودرو، ورود مایع خنک‌کننده رادیاتور به محفظه احتراق است. این موضوع را تعمیرکاران با اصطلاح «واشر زدن» می‌شناسند که اشاره به سوختن واشر سرسیلندر دارد. البته علاوه بر سوختن واشر سرسیلندر، تاب برداشتن سرسیلندر و سوراخ‌شدن بلوک سیلندر نیز از دلایل ورود آب به محفظه احتراق موتور است.

نشانه بروز این مشکل، خروج مداوم دود سفید از خودرو است. علاوه‌براین، سطح مایع خنک‌کننده موجود در رادیاتور خودرو به تدریج کاهش می‌یابد و سیستم خنک‌کننده پیشرانه کارایی خود را از دست می‌دهد. به ازای هر میزان مایع خنک‌کننده که وارد پیشرانه شود، هوا وارد سیستم خنک‌کننده خودرو خواهد شد. پس هم‌زمان با خروج دود سفید از خودرو، شاهد افزایش مداوم حرارت پیشرانه و ناتوانی سیستم خنک‌کننده در کاهش دمای موتور خواهید بود.

راهکار شناسایی سوختن واشر سرسیلندر

تعمیرکاران برای شناسایی این مشکل، راهکاری ساده دارند. اگر شاهد خروج دود سفید از اگزوز خودرو بودید و نگران هستید که مشکلی برای سرسیلندر خودرو پیش آمده باشد، باید مراحل زیر را به‌صورت گام‌به‌گام انجام دهید:

خودرو را خاموش کرده و آن را برای چند ساعت در پارکینگ قرار دهید. به‌طور معمول یک شب تا صبح (بیش از 8 ساعت) باید خودرو خاموش بماند.

فردای آن روز و پیش از روشن کردن خودرو، کاپوت را بالا بزنید. درب رادیاتور را باز کنید و به صدای آن با دقت گوش فرا دهید. درصورتی‌که صدای ناشی از خروج هوا با فشار را شنیدید، می‌توان با اطمینان بيان کرد که آب به محفظه سیلندر خودرو وارد شده است.

راه دیگر شناسایی این مشکل، وجود کف سفیدرنگ روغنی است. این کف با باز کردن درب روغن پیشرانه و همچنین درب مخزن رادیاتور قابل مشاهده است. بااین‌حال اگر چنین اتفاقی رخ نداد و خودرو شما همچنان دود سفید تولید می‌کند، باید به‌دنبال مشکل در نقاط دیگری باشید.

خروج دود سفید به علت روغن‌سوزی گیربکس

بین جعبه‌دنده و موتور خودرو یک خط لوله مکش قرار دارد. درصورتی‌که این خط لوله دچار مشکل شود، روغن گیربکس به صورت برعکس مکیده شده و وارد محفظه احتراق موتور می‌شود. با توجه به نوع روغن گیربکس، دود رنگی از اگزوز خودرو خارج خواهد شد.

تفاوت اصلی دود سفید ناشی از روغن‌سوزی گیربکس با دود سفید ناشی از آب‌سوزی، در بوی آن‌ها است. هنگامی که مایع خنک‌کننده در محفظه احتراق می‌سوزد، بوی شیرین تولید می‌شود. بااین‌حال سوختن روغن گیربکس در پیشرانه، بوی سوختگی را تولید خواهد کرد.

مشکلات سوخت‌رسانی

این روزها کمتر کسی با کیفیت بنزین ارائه‌شده در جایگاه‌های سوخت مشکلی ندارد! عدد اکتان بنزین معمولی عرضه‌شده در ایران 87 است. بنزین‌های سوپر نیز در صورت عرضه، عدد اکتان 95 دارند. بااین‌حال اگر بنزین با عدد اکتان پایین‌تر از 87 را وارد خودرو کنید، سیستم احتراق خودرو قادر به انجام دقیق وظیفه خود نیست و دود سفید را به عنوان خروجی تحویل می‌دهد.

بروز مشکلات برقی یا مکانیکی نیز می‌تواند سیستم سوخت‌رسانی موتور را با مشکل مواجه کند. درنتیجه بروز این اتفاق، دود سفید از بخش خروجی اتومبیل خارج می‌شود. برای حل این مشکل، باید انژکتور خودرو به‌وسیله یک تعمیرکار خبره تحلیل و تعمیر شود. تعمیرکاران این مشکل را با نام دود سفید اگزوز هنگام گاز دادن می‌شناسند.

رفع دود سفید اگزوز چگونه انجام می‌شود؟

برای آن‌که مشکل دود سفید حل شود، در گام اول باید به دنبال علت مشکل باشید. اگر خودرو گرم شده است و همچنان شاهد خروج دود سفید از اگزوز هستید، باید به‌دنبال علت ایراد بگردید.

گام اول برای رفع دود سفید خروجی از خودرو، تحلیل سطح مایع خنک‌کننده است. به‌طور معمول هفته‌ای یک‌بار باید سطح مایع‌ خنک‌کننده را مورد تحلیل قرار دهید. درصورتی‌که این مایع به صورت دائم کاهش می‌یابد، مشکلی برای سرسیلندر خودرو شما پیش آمده است.

اگر مایع خنک‌کننده مشکلی ندارد و خودرو دود سفید تولید می‌کند، باید قطعات درونی موتور را برای تحلیل ایراد باز کنید. این کار به‌راحتی امکان‌پذیر نیست و باید توسط یک تعمیرکار خبره انجام شود. درصورتی‌که بلوک سرسیلندر ترک خورده باشد یا سوراخ شده باشد، هزینه‌های گزاف تعمیرات موتور در انتظار شما خواهد بود.

جمع‌بندی

در این مطلب به تحلیل یکی از معضلات مرسوم خودروهای درون‌سوز پرداختیم. باید اشاره کرد که موضوع سوختن واشرسیلندر یا خرابی سرسیلندر و نشت مایع خنک‌کننده به درون محفظه پیشرانه، طی فصل تابستان و زمان گرمای هوا بیشتر رخ می‌دهد. بااین‌حال آیا راهی برای جلوگیری از این ایراد وجود دارد؟

در پاسخ باید بيان کرد تنها راه موجود برای جلوگیری از وقوع مشکل دود سفید، توجه دائم به سیستم خنک‌کاری پیشرانه است. تا زمانی که موتور اتومبیل شما خنک باقی بماند، دلیلی برای سوختن واشر سرسیلندر و بروز مشکل در سیلندر وجود ندارد. تمامی مشکلاتی که سرسیلندر و واشر سرسیلندر را تهدید می‌کنند، به علت دمای بالای پیشرانه و ناتوانی رادیاتور در خنک‌سازی آن رخ می‌دهند. البته استهلاک قطعات بر اثر کارکرد زیاد نیز چنین موضوعی را پدید می‌آورد که شما توانایی لازم برای جلوگیری از وقوع آن را ندارید و تنها راهکار موجود، تعویض قطعات است.

سوالات متداول

خبرکاو