هوش مصنوعی، واژه‌ای است که امروزه نام بسیاری از شرکت‌ها به آن گره خورده و هرکدام راه ادامه و بقای خود را در ارائه فناوری‌ها و ابزارهای نوین در این بخش یافته‌اند. انویدیا یکی از همین شرکت‌هاست که به‌باور عموم کارشناسان، رونق خود و افزایش ارزش سهامش را مدیون توسعه هوش مصنوعی است. ارزش سهام این شرکت از ژانویه ۲۰۲۳ تاکنون، حدود ۴۵۰ درصد افزایش یافته و با عبور ارزش بازار آن از ۲ تریلیون‌ دلار، رتبه سوم را پس از مایکروسافت و اپل در اختیار دارد. همچنین درآمد انویدیا در سه‌ماهه اخیر ۲۲ میلیارد بوده که نسبت به مدت مشابه در سال گذشته میلادی، افزایش ۶ میلیارد دلاری را تجربه کرده‌ است.

انویدیا اکنون بیش از ۹۵ درصد بازار تراشه‌های AI را در اختیار خود دارد و تحلیلگران از احتمال چیرگی کامل این شرکت چندملیتی بر چنین بازاری خبر داده‌اند. اما چگونه همه این پیشرفت‌ها رخ‌ داده است؟ چه چیزی تراشه‌های انویدیا را نسبت به سایر رقبا خاص می‌کند؟ با ما همراه باشید تا به جواب سؤالات برسیم. 

طراحی و پردازش تراشه‌ها 

پردازشگرهای گرافیکی انویدیا که به «شتاب‌دهنده» نیز معروف هستند، در ابتدا مختص پردازش بازی‌های ویدیویی طراحی شدند. این قطعات با استفاده از پردازش موازی، محاسبات مختلف را به قطعات کوچک‌تر تقسیم می‌کنند و سپس با توزیع آن‌ها بین هسته‌های تراشه، محاسبات سریع‌تر و انجام راحت‌تر مولتی‌تسکینگ را برای کاربران به ارمغان می‌آورند. چنین رویکردی برای اجرای بازی‌ها ایده‌آل بود و حالا تراشه‌های انویدیا، قادر به پردازش ۸۰ درصدی گرافیک بازی‌ها هستند. 

اما دنیای تراشه‌های این شرکت روز‌به‌روز گسترده‌تر شد و اکنون در حوزه‌های مختلفی مانند استخراج ارزهای دیجیتال، ماشین‌های خودران، آموزش مدل‌های هوش مصنوعی و الگوریتم‌های یادگیری ماشین به‌عنوان زیربنای AI، به‌کار می‌روند. همان‌طور که گفتیم، چیزی که تراشه‌های انویدیا را متمایز می‌کند، طراحی آن‌هاست که با بهره‌مندی از هسته‌های متعدد، می‌تواند پردازش سریع مولتی‌تسکینگ و اجرای برنامه‌های سنگین را به شما ببخشد. انویدیا با پی‌بردن به این موضوع که تراشه‌هایش در آموزش مدل‌های هوش مصنوعی بسیار کارآمد هستند، روی بهینه‌سازی آن‌ها و عرضه‌شان به بازار تمرکز کرد. این روند در دهه منتهی به سال ۲۰۲۳، منجر به افزایش ۱۰۰۰ برابری سرعت پردازش تراشه‌ها شد و پردازشگرهای انویدیا توانستند با مدل‌های هوش مصنوعی پیچیده‌تر همگام شوند. 

تقویت شبکه‌ها و مراکز داده

برتری انویدیا تنها به‌خاطر تولید تراشه‌های قدرتمند نیست، بلکه تمرکز استراتژیک این شرکت روی توسعه شبکه داده‌ها و توانایی آن‌ها در استفاده از قدرت پردازنده‌های گرافیکی‌ است که انویدیا را در صنعت هوش مصنوعی زبانزد می‌کند. 

با توسعه مدل‌های مبتنی بر AI، مراکز داده‌ (Data Center) نیز به پردازشگرهای متعددی برای مدیریت آن‌ها و افزایش قدرت عملکردی‌شان نیاز دارند. برخلاف عموم سیستم‌ها که از پردازشگرهای گرافیکی کمی بهره می‌برند، انویدیا تراشه‌های متعدد خود را با اتصال از طریق شبکه‌‌ مبتنی بر محصولات ملانوکس (Mellanox)، تأمین‌کننده حوزه شبکه فناوری که در سال ۲۰۱۹ توسط انویدیا خریداری شد، به بازار عرضه می‌کند. با انجام این کار، عملکرد شبکه تراشه‌های انویدیا به‌گونه‌ای بهینه‌سازی شد که سایر سازندگان پای رقابت با آن را نداشتند.

پلتفرم‌ نرم‌افزاری قدرتمند

دلیل دیگری که منجر به پیروزی انویدیا در دنیای هوش مصنوعی شده، Cuda، پلتفرم نرم‌افزاری این شرکت است که امکان تنظیم عملکرد پردازشگرها را به مشتریان می‌دهد. انویدیا از اواسط دهه ۲۰۰۰ روی این پلتفرم سرمایه‌گذاری کرده و مدت‌‌هاست که توسعه‌دهندگان را به استفاده از آن برای آزمایش و طراحی برنامه‌های مبتنی بر AI تشویق می‌کند. 

سود سرشار انویدیا از بازار شتاب‌دهنده‌های هوش مصنوعی و همین‌طور رشد سریع این بازار، سایر شرکت‌ها را نسبت به حضور در این عرصه تشویق کرده است. اکنون آمازون و آلفابت (شرکت مادر گوگل) به ساخت تراشه‌های AI برای مراکز داده‌ خود مشغولند و در دسامبر ۲۰۲۳ نیز AMD از تراشه‌ای با برتری دو برابری در برخی معیارها در مقایسه با قوی‌ترین تراشه انویدیا رونمایی کرد. همچنین سایر استارتاپ‌ها نیز آرزوی داشتن بیزینسی مشابه انویدیا را در سر می‌پرورانند. 

به‌طورکلی فراهم‌آوردن بهترین سخت‌افزار نیز نمی‌تواند تضمینی برای برتری باشد. انویدیا به‌این‌دلیل توانست در بازار تراشه‌های مبتنی بر AI موفق شود، زیرا بهترین کیت شبکه و پلتفرم نرم‌افزاری را در کنار تراشه‌های قدرتمند ارائه می‌دهد. پس اگر شرکتی مانند AMD به‌دنبال شکست انویدیا در این رقابت تقریباً یک‌طرفه است، باید بتواند در هر سه بخش بالا بهترین عملکرد ممکن را داشته باشد. 

خبرکاو