بازار خودروی ایران سال 1403 را با روند صعودی قیمت آغاز کرد. این روند صعودی به‌دلیل افزایش روزانه قیمت ارزهای خارجی و طلا، همچنان ادامه دارد. ازاین‌رو، خرید خودرو برای مشتریان همچنان در مرحله چالش و تردید قرار دارد. افزایش قیمت‌ها باعث شده است که مشتریان نسبت به خرید خودرو بی‌میل شوند.

شرایط ناآرام بازار خودروی ایران در سال 1402، بسیاری از مشتریان را نسبت به خرید خودرو مردد کرده است. البته باید توجه داشت که بخش قابل‌توجهی از مصرف‌کنندگان به‌دلیل افت قدرت خرید، از گروه خریداران خارج شده‌اند؛ پس بخش بزرگ خریداران خودرو درحال‌حاضر افرادی هستند که برای تعویض خودرو اقدام می‌کنند. بزرگ‌ترین تردید این افراد برای خرید خودرو، زمان مناسب برای فروش خودروی فعلی است. از سال‌ها پیش تاکنون خودرو به کالایی سرمایه‌ای در کشورمان تبدیل شده است و به همین دلیل مالکان خودروها تمایل دارند بیشترین سود را از فروش اتومبیل خود کسب کنند.

علاوه‌براین، پرسش‌های بیشتری نیز پیرامون ذهن مصرف‌کنندگان خودرو وجود دارد. در مرحله اول، میزان افزایش قیمت خودروهای داخلی به‌صورت رسمی برای مصرف‌کنندگان اهمیت دارد. همچنین برخی افراد تمایل دارند خودروهای دست‌دوم وارداتی از مناطق آزاد را خریداری کنند. هنوز مشخص نیست که این خودروها در چه زمانی به بازار داخلی وارد خواهند شد و تأثیر آن‌ها بر بازار چیست.

تصمیم برای خرید خودرو؛ متأثر از قیمت ارز و تورم

دو عامل مهم‌ تأثیرگذار بر بازار خودرو، روند تورم در کشور و همچنین تغییرات قیمت ارز و طلا هستند. بازار خودرو هفته گذشته را صعودی آغاز کرد و در هفته جاری نیز با افزایش قیمت طلا و ارزهای خارجی، روند صعودی بازار ادامه یافت. رشد قیمت‌ها در بازار خودرو به‌اندازه روند صعودی ارز و طلا نیست اما تا زمانی که دلار و طلا به‌سمت گرانی می‌روند، نمی‌توان انتظار داشت قیمت خودرو در بازار کاهش یابد.

از سوی دیگر، خودروسازان توانایی پاسخگویی به نیاز بازار را ندارند. از سال 1398 و پس از بازگشت تحریم‌های اقتصادی، تولید خودرو در کشور از تقاضا عقب افتاد. خودروسازان طی سالیان اخیر نیز موفق نشده‌اند به‌اندازه تمامی تقاضای موجود در بازار، خودرو تولید کنند؛ پس راه رسیدن بازار به تعادل در شرایط فعلی، کاهش تقاض است.

البته این تقاضا از بین نمی‌رود، بلکه به بازارهای دیگر منتقل می‌شود. افرادی که اکنون قادر به خرید خودرو نیستند، سرمایه خود را به بازارهای موازی انتقال می‌دهند. برخی مشتریان سرمایه خود را صرف خرید موتورسیکلت می‌کنند تا نیاز خود را به حمل‌و‌نقل پاسخ دهند. گروه دیگری از مصرف‌کنندگان سرمایه خود را به طلا یا ارز تبدیل می‌کنند تا از نابودی آن به‌وسیله تورم خودداری کنند. افزایش قیمت در بازارهای موازی نظیر موتورسیکلت، طلا و ارزهای خارجی نیز بر بازار خودرو تأثیر می‌گذارد.

پس تا زمانی که عرضه خودرو به بازار از تقاضا پیشی نگیرد، روندهای تلاطم‌گونه در بازار خودرو ادامه خواهند داشت. باید توجه داشت که اکنون پنج سال است که خودروسازان قادر به پاسخگویی تقاضای بازار نبوده‌اند و نوعی تقاضای پنهان سرکوب‌شده در بازار وجود دارد. برای ایجاد آرامش در بازار خودرو، لازم است تا روند عرضه اتومبیل به بازار برای چندین سال در مقیاس گسترده صورت گیرد تا انتظارات پاسخ داده‌نشده، آرام گیرند.

خبرکاو