براساس آمار پلیس راهور، در سال 1402 بیش از 17 هزار نفر جان خود را در تصادفات رانندگی از دست دادند. با احتساب این آمار، از بیست سال گذشته تاکنون، می‌توان بيان کرد که تلفات تصادفات رانندگی در ایران به دو برابر شهدای جنگ هشت‌ساله با عراق رسیده است. طی بازه زمانی مشابه یعنی از سال 1384 تا 1402، شش میلیون نفر در تصادفات رانندگی ایران مصدوم شده‌اند. به‌طور متوسط، سالانه بیش از 300 هزار نفر در حوادث جاده‌ای ایران مصدوم می‌شوند. البته در نوروز سال 1399 به‌دلیل محدودیت‌های کرونا و کاهش چشمگیر سفرها، کمترین میزان تلفات جاده‌ای به ثبت رسید.

طی هفته‌های نخستین سال 1403، به‌واسطه تعطیلات پرشمار، سفرهای بسیار هموطنان را شاهد بودیم. در نتیجه این سفرهای پرتعداد، تعداد تصادفات رانندگی و تلفات ناشی از آن نیز افزایش یافت.

براساس گزارش خبرگزاری‌های داخلی و بین‌المللی، آمار شهدای جنگ هشت‌ساله ایران با عراق بیش از 190 هزار نفر بود؛ پس می‌توان بيان کرد که طی دوره بیست‌ساله اخیر، در جاده‌های ایران بیش از 400 هزار نفر از هموطنان ما بر اثر تصادفات رانندگی جان خود را از دست داده‌اند. آمار تلفات جاده‌ای طی سالیان ابتدایی و میانی دهه 1380 خورشیدی بیش از 20 هزار نفر بوده است. این رقم در سال‌های پایانی دهه 1380 و دهه 1390، به حدود 18 هزار نفر در سال کاهش یافت. اگر سال 1399 را به‌علت محدودیت‌های ناشی از کرونا، سالی با حجم مسافرت‌های اندک درنظر بگیریم، به رقم مشابه 400 هزار کشته سوانح رانندگی در مجموع دو دهه 1380 و 1390 خواهیم رسید.

چرا تلفات تصادفات رانندگی در ایران کاهش نمی‌یابد؟

به‌طور معمول، سه عامل برای حوادث جاده‌ای و تلفات تصادفات رانندگی در ایران ذکر می‌شود. این سه عامل راننده، جاده و خودرو هستند. در هرکدام از بخش‌ها، کاستی‌هایی وجود دارد که باعث ایجاد حوادث جاده‌ای دلخراش در کشور می‌شود.

در بخش راننده، نیاز به سختگیری‌های بیشتری برای صدور گواهینامه رانندگی احساس می‌شود. دوره آموزش رانندگان باید افزایش یابد تا آن‌ها قادر به رانندگی در شرایط مختلف جوی و همچنین وضعیت‌های متفاوت جاده‌ها باشند. درحال‌حاضر تنها با چند جلسه آموزش رانندگی درون‌شهری و یک پارک دوبل، گواهینامه رانندگی به افراد اعطا می‌شود. بدیهی است که این سطح از آموزش پاسخگوی نیاز یک راننده در شرایط اضطراری نیست.

در بخش جاده، با انبوهی از راه‌های غیراستاندارد روبه‌رو هستیم. چهار سال پیش، رئیس وقت پلیس راه کشور از وجود 3 هزار نقطه حادثه‌خیز در جاده‌های کشور خبر داد. برای بهینه‌سازی جاده‌های کشور به صرف بودجه هنگفت و همچنین زمان زیادی نیاز است تا سهم این عامل از تصادفات رانندگی کاهش یابد.

درنهایت سومین عامل یعنی خودرو، بیشترین تأثیر را بر افزایش تلفات تصادفات رانندگی در ایران دارد. 80 درصد خودروهای حاضر در جاده‌های ایران، تولید خودروسازان داخلی هستند. این خودروها تا نیمه دوم سال 1402 به سیستم کنترل پایداری مجهز نشده بودند. از سوی دیگر، خودروهای داخلی در هیچ تست تصادف معتبری شرکت نکرده‌اند و ازاین‌رو همواره در مورد ایمنی آن‌ها تردید وجود دارد.

خبرکاو