به گزارش بانک مرکزی در آذر 1402 در کل کشور 7 میلیون و 917 هزار فقره چک به ارزش 525 هزار میلیارد تومان صادر شده که از این تعداد 636 هزار فقره به ارزش 65 هزار میلیارد تومان برگشت خورده است. اما میزان برگشت خوردن چک‌ در استان‌های مختلف تفاوت دارد. به طوری که بیشترین ارزش هر فقره چک برگشت خورده در استان البرز و کمترین آن در استان کهگیلویه و بویر احمد بوده است. همچنین آمار حاکی از افزایش ارزش هر چک برگشتی در 22 استان نسبت به ماه قبل و افزایش ارزش هر چک برگشتی در همه استان‌ها نسبت به سال قبل است.

  سنگین‌ترین چک‌ها در البرز برگشت خورده است

 چک برگه‌ای است که کسی که آن را می‌نویسد قول پرداخت مبلغ مشخصی پول را به فردی دیگر در تاریخی مشخص می‌دهد. اما اگر چک مخدوش باشد و یا مبلغ نوشته شده در حساب فرد موجود نباشد، برگشت می‌خورد.

 مطابق آمار در آذر 1402 متوسط ارزش هر چک برگشتی در کل کشور برابر با 103 میلیون تومان بوده است. با این حال رقم این چک‌ها در برخی استان‌ها بیشتر و در برخی کمتر بوده است.

 آمار بانک مرکزی نشان می‌دهد سنگین‌ترین چک‌ها در استان البرز برگشت خورده است. ارزش هر چک برگشتی در این استان برابر با 183 میلیون تومان بوده است. استان‌های هرمزگان، تهران و ایلام نیز چک‌ها با مبالغ سنگینی برگشت خورده‌اند. این موضوع می‌تواند حاکی از مشکلات اقتصادی و نامناسب بودن وضعیت کسب و کارها در این استان‌ها باشد.

 با این حال استان‌ کهگیلویه و بویر احمد نیز با 54 میلیون تومان کمترین ارزش چک‌های برگشتی در کشور را داشته است.  

 همچنین آمار حاکی از رشد ماهانه ارزش هر چک برگشتی در 22 استان کشور است.

رشد ارزش هر چک برگشتی در 22 استان نسبت به ماه قبل

تغییر ماهانه ارزش هر چک برگشتی می‌تواند تحولات کوتاه‌مدت پرداخت در استان‌ها را نشان دهد. بررسی‌ها نشان می‌دهد ارزش هر چک برگشتی در آذر 1402 نسبت به آبان ماه این سال در کل کشور 7 درصد بیشتر شده و از 96 میلیون تومان به 103 میلیون تومان رسیده است.

 اما بیشترین افزایش ماهانه ارزش هر چک برگشتی در میان استان‌ها مربوط به استان ایلام بوده است. در این استان متوسط ارزش هر چک برگشتی از 62 میلیون تومان در آبان به 134 میلیون تومان در آذر رسیده است. این ارزش در 21 استان دیگر نیز با افزایش همراه بوده که حکایت از افزایش رکود و نااطمینانی اقتصادی در این استان‌ها دارد.

 با این حال در 9 استان ارزش هر چک برگشتی نسبت به آبان کم شده که در این میان بیشترین کاهش مربوط به استان خوزستان بوده است. در این استان ارزش هر چک برگشتی از 265 میلیون تومان به 890 میلیون تومان در این یک ماه رسیده و پس 66 درصد کاهش یافته است.

اما تحلیل تغییرات نسبت به سال گذشته می‌تواند تغییرات اساسی در وضعیت پرداخت پول را بهتر نمایان کند.

 رشد ارزش هر چک برگشتی در همه استان‌ها در یک سال گذشته

 بررسی‌ها نشان می‌دهد ارزش هر چک برگشتی نسبت به آذر سال گذشته در سراسر کشور بیشتر شده است. به طوری که رشد نقطه به نقطه این ارزش در کل کشور در آذر امسال برابر با 53 درصد بوده است. متوسط ارزش هر چک برگشتی در آذر 1401 برابر با 680 میلیون تومان گزارش شده است.

 بیشترین رشد نقطه به نقطه ارزش چک برگشتی یعنی تغییرات نسبت به موقعیت مشابه سال قبل در آذر امسال برای استان البرز برابر با 127 درصد بوده است. در این استان ارزش هر چکی که برگشت خورده در آذر 1401 برابر با 810 میلیون تومان بوده که در آذر 1402 به 184 میلیون تومان رسیده است. همچنین در استان ایلام نیز ارزش هر چک برگشتی 125 درصد در این یک سال رشد کرده است.  

 کمترین رشد نقطه به نقطه ارزش چک برگشتی در این مدت نیز مربوط به استان خراسان شمالی برابر با 7.5 درصد است. استان‌های گلستان، لرستان و اردبیل نیز دیگر استان‌هایی هستند که ارزش چک‌های برگشت‌خورده در آن‌ها کمترین افزایش را داشته است.

 بخشی از افزایش ارزش چک‌های برگشت‌خورده حتما می‌تواند مربوط به رشد تورم باشد. یعنی افزایش کلی قیمت‌ها سبب می‌شود مبالغ چک‌ها نیز افزایش یابند. با این حال بخش دیگری از این موضوع را نیز افزایش رکود و مشکلات اقتصادی کسب و کارها می‌تواند توجیه کند.